Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in daveti üzerine bugün Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni ziyaret edecek.
Erdoğan, Aliyev ile birlikte Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı’nın temel atma törenine ve modernize edilen Nahçıvan Askeri Kompleksi’nin açılışına katılacak.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Erdoğan ile Aliyev arasında yapılacak görüşmelerde “Türkiye-Azerbaycan ikili ilişkileri ile, Karabağ’daki son gelişmeler başta olmak üzere güncel bölgesel ve küresel meselelerin” konuşulacağı belirtildi.
Ziyaret, geçen hafta Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’daki Ermeni ayrılıkçılara karşı başlattığı ve ateşkesle sonuçlanan operasyon sonrası da Azerbaycan’a destek niteliğinde. İki liderin ayrıca Nahçıvan ile Azerbaycan’ı birbirine bağlamayı hedefleyen Zengezur Koridoru hakkında da mesajlar vermesi bekleniyor.
Geçen hafta Dağlık Karabağ’da neler yaşandı?
Azerbaycan 19 Eylül’de Dağlık Karabağ’da “terörle mücadele” operasyonu başlattığını duyurmuş, bölgedeki Ermeni güçlere teslim olmaları ve “yasa dışı rejime” son vermeleri çağrısı yapmıştı.
Azeri Savunma Bakanlığı, Dağlık Karabağ’daki Ermeni güçlerini Azeri Ordusu mevzilerini “sistematik top ateşine tutmakla” da suçladı.
Ermenistan Savunma Bakanlığı ise, Ermenilerin ateş açtığı iddiasının gerçeklerle bağdaşmadığını söyledi.
Askeri operasyonun başlamasından 24 saat sonraysa Rusya’nın girişimleriyle ateşkes sağlandı. İki tarafı temsil eden heyetler 21 Nisan’da Azerbaycan’ın Yevlah kasabasında bir araya geldi.
Görüşmelerde nihai bir anlaşmaya varılmazken, operasyon sonrası Dağlık Karabağ bölgesine Uluslararası Kızılhaç’a ait yardım konvoyunun girişine izin verildi.
Dağlık Karabağ, uluslararası alanda Azerbaycan toprağı olarak tanınıyor, ancak bölgenin geniş kesimleri 30 yıldır Ermeni güçlerinin kontrolü altındaydı
Ermenistan Cumartesi günü BM’den Karabağ’daki Ermenilerin haklarını gözlemleyecek bir misyon göndermesini istedi ve varlıklarının tehlike altında olduğunu savundu.
Azerbaycan ise suçlamayı reddediyor ve bölgedeki Ermenileri, ülkenin eşit yurttaşları olarak yeniden entegre etmek istediğini söylüyor.
Ermenistan, operasyonun ardından bin kadar Ermeni’nin Dağlık Karabağ’dan Ermenistan’a geçiş yaptığını duyurdu.
Zengezur Koridoru neden önemli?
Erdoğan ile Aliyev arasındaki görüşmelerde gündeme gelmesi beklenen konulardan biri de Zengezur Koridoru.
Bu koridor, Nahçıvan’ı Azerbaycan’ın batısına bağlayacak olan ve Ermenistan topraklarından geçmesi beklenen yolu ifade ediyor.
Daha geniş anlamda ise proje Azerbaycan’ı doğrudan Türkiye’ye bağlamayı amaçlıyor.
2020’deki 2. Dağlık Karabağ Savaşı sonrası imzalanan anlaşmada Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında ulaşım yollarının açılması öngörülmüştü ancak henüz bu konuda bir ilerleme kaydedilmedi.
Ancak Azerbaycan ve Ermenistan bu maddeye farklı yaklaşıyor.
İlgili maddede, “Bölgedeki tüm ekonomi ve ulaşım bağlantıları açılacaktır. Ermenistan Cumhuriyeti; insanların, araçların ve malların her iki yönde engelsiz hareketini organize etmek için Azerbaycan Cumhuriyeti’nin batı bölgeleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki ulaşım bağlantılarının güvenliğini garanti eder” ifadelerine yer verildi.
Metinde ayrıca, “Tarafların mutabakatı ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni Azerbaycan’ın Batı bölgelerine bağlayan yeni ulaşım bağlantılarının inşası gerçekleştirilecektir” cümlesi yer aldı.
Azerbaycan bu madde ile iki ülkenin Zengezur koridoru konusunda anlaşmış olduğunu öne sürüyor.
Ermenistan ise ulaşım yollarının açılmasını desteklediğini ancak bu maddede Zengezur adının kullanılmadığı gibi Bakü’nün talep ettiği şekliyle bir koridor projesinden de bahsedilmediğini belirtiyor.
